Πατριαρχείο Αντιοχείας

Ορθόδοξη Χριστιανική Αρχιεπισκοπή Βρετανίας, 

Βρετανικών Νήσων και Ιρλανδίας

Ενορία Αγίου Εδουάρδου του Μάρτυρος 

και Αγίας Παρασκευής της Ρώμης

Πρ. Ματθαίος (Ιόν-Βαλεντίν) Βουλκανέσκου

Σεβασμιώτατον Μητροπολίτη Σιλουανό

Ορθόδοξη Χριστιανική Αρχιεπισκοπή Βρετανίας, 

Βρετανικών Νήσων και Ιρλανδίας – Πατριαρχείο Αντιοχείας

12 Δεκεμβρίου 2023

Σεβασμιώτατε,

Την ευλογία Σας!

Σύμφωνα με τον Άγιο Εφραίμ τον Κατουνακιώτη, οι αιρέσεις είναι λανθασμένες απόψεις δαιμονικής έμπνευσης σε συνεργασία με την υπερηφάνεια και την αυτοπεποίθηση ορισμένων χριστιανών που παραμόρφωσαν και αλλοίωσαν το νόημα της Πίστεως. Η αίρεση μολύνει τον ανθρώπινο νου με πάθη, τύφλωση, έλλειψη διαύγειας και σωστής αντίληψης των πραγμάτων αυτής της ζωής και ιδιαίτερα της πνευματικής ζωής. Σύμφωνα με τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη, ο άνθρωπος αρρωσταίνει ψυχικά εξαιτίας λανθασμένων αντιλήψεων για τη ζωή και τον κόσμο, που δεν προέρχονται από θεία αποκάλυψη, ή που προέρχονται από κακώς μεταδιδόμενη ή αλλοιωμένη αποκάλυψη, και με τα αναθέματα θεραπεύεται.[1]  O Άγιος Απόστολος Παύλος λέει: «εἴ τις οὐ φιλεῖ τὸν Κύριον, ἤτω ἀνάθεμα. μαρὰν ἀθά!»[2]

Το ανάθεμα είναι η μεγαλύτερη απόδειξη της αγάπης του Θεού για όσους έχουν παγιδευτεί στην αίρεση, επειδή τους προειδοποιεί και αφυπνίζει τη συνείδηση των αιρετικών. Σύμφωνα με τον Άγιο Ιγνάτιο Μπριαντσάνινοφ, η κήρυξη των αναθεμάτων είναι απολύτως απαραίτητη και λειτουργεί ως θεραπεία αυτής της ασθένειας του νου.

Ακολουθώντας την παράδοση των Αγίων Πατέρων και των Οικουμενικών Συνόδων, στην ενορία μας υπό το σεπτό ωμοφόριό σας, κηρύσσουμε και εμείς τα αναθέματα εναντίον όλων των αιρέσεων κάθε Κυριακή της Ορθοδοξίας και μεταξύ αυτών τα ακόλουθα:

• «Ἰακώβῳ Ἀρμενίῳ τῷ Ζανζάλῳ, Διοσκόρῳ «πατριάρχῃ» Ἀλεξανδρείας καί Σεβήρῳ τῷ δυσσεβεῖ, ἅμα Σεργίῳ, Παύλῳ καί Πύρρῳ τοῖς ὀμόφροσι, σύν Σεργίῳ, μαθητῇ τοῦ Λυκοπέτρου, ἀνάθεμα».
• «Τοῖς ἐκπεσοῦσι αἱρεσιάρχαις καί ἀρνουμένοις τήν Ἁγίαν Δ΄ Οἰκουμενικήν Σύνοδον, Καρεκίν Β΄ Ἀρμενίας, Θεοδώρῳ Β΄Αἰγύπτου, Αμπούνα Ματθίας Αἰθιοπίας, Ἰγνατίῳ-Ἐφραίμ Β΄ Συροϊακωβιτῶν, Βασιλείῳ-Θωμᾷ Ματθαίος Γ΄ Μαλανκάρα-Ἰνδιών, τοῖς κακῶς ὀνομάζουσιν ἑαυτούς Ὀρθοδόξους καί τοῖς αὐτοῖς κοινωνοῦσι, ἀνάθεμα».
• «Τοῖς ἀρνουμένοις τάς Ἁγίας Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄ καί Ζ΄ Οἰκουμενικάς Συνόδους Μονοφυσίταις, Μονοθελήταις καί Μονοενεργήταις, ἀνάθεμα». [3]

Σεβασμιώτατε,

Καθώς είμαστε σε ενότητα μαζί σας στην Εκκλησία της Αντιοχείας, υπό το σεπτό ωμοφόριό σας, η ομολογία πίστεώς σας πρέπει να είναι και η δική μας ομολογία πίστεως. Θα θέλαμε λοιπόν ως ενορία να σας ρωτήσουμε ταπεινά: δέχεστε κι εσείς αυτά τα αναθέματα και μαζί μας τα διακηρύσσετε;

Επίσης, οι αποφάσεις από τη συνοδική δήλωση του 1991 της Εκκλησίας της Αντιοχείας για τις σχέσεις της με τη «Συριακή Ορθόδοξη Εκκλησία» την εποχή του Πατριάρχη Ιγνατίου Δ’ (12 Νοεμβρίου 1991) έχουν σκανδαλίσει πολλούς ορθόδοξους. Οι αποφάσεις αυτές ορίζουν:

• Επιβεβαιώνουμε τον απόλυτο και αμοιβαίο σεβασμό της πνευματικότητας, της κληρονομιάς και των Αγίων Πατέρων  αμφοτέρων των Εκκλησιών. Η ακεραιότητα και των βυζαντινών και των συριακών λειτουργιών πρέπει να διατηρηθεί.
• Η κληρονομιά των Πατέρων στις αμφότερες Εκκλησίες και οι παραδόσεις τους στο σύνολό τους θα πρέπει να ενσωματωθούν στα προγράμματα σπουδών της χριστιανικής εκπαίδευσης και στις θεολογικές σπουδές. Οι ανταλλαγές καθηγητών και φοιτητών πρέπει να ενισχυθούν.
• Και οι δύο Εκκλησίες, οφείλουν να απέχουν από την αποδοχή οποιουδήποτε πιστού από τη μία Εκκλησία να συμμετέχει στην άλλη, ανεξάρτητα από τα κίνητρα ή τους λόγους.
• Εάν οι επίσκοποι των δύο Εκκλησιών συμμετέχουν σε ιερό βάπτισμα ή σε εξόδιο ακολουθία, θα προεδρεύει αυτός, στην Εκκλησία της οποίας ανήκει ο βαπτισθείς ή ο κεκοιμημένος. Σε περίπτωση ιερού γάμου, θα προεδρεύει ο επίσκοπος της Εκκλησίας του νυμφίου.
• Ο κανόνας [του συνεορτασμού] δεν ισχύει για τον συνεορτασμό σε Θεία Λειτουργία.
• [Ο κανόνας του συνεορτασμού] που ισχύει για τους επισκόπους ισχύει εξίσου και για τους ιερείς και των δύο Εκκλησιών.
• Σε τοποθεσίες όπου υπάρχει μόνο ένας ιερέας, από οποιαδήποτε Εκκλησία, αυτός θα τελέσει λειτουργίες για τους πιστούς και των δύο Εκκλησιών, συμπεριλαμβανομένης της Θείας Λειτουργίας, των ποιμαντικών καθηκόντων και του ιερού γάμου. Αυτός θα κρατήσει ένα ανεξάρτητο αρχείο για κάθε Εκκλησία και θα διαβιβάσει αυτό της αδελφής Εκκλησίας στις αρχές της.
• Εάν δύο ιερείς από τις δύο Εκκλησίες βρεθούν σε τοποθεσία όπου υπάρχει μόνο ένας ναός, θα κάνουν χρήση των εγκαταστάσεών του εκ περιτροπής.
• Εάν τύχει ένας επίσκοπος από μια Εκκλησία και ένας ιερέας από την αδελφή Εκκλησία να συλλειτουργούν, ο πρώτος θα προεδρεύει ακόμη και όταν είναι η ενορία του ιερέα.
• Οι χειροτονίες στα ιερά τάγματα τελούνται από τις αρχές κάθε Εκκλησίας για τα μέλη της. Συνιστάται να προσκαλέσουν  τους πιστούς της αδελφής Εκκλησίας να παρευρεθούν.
• Ανάδοχοι (στη βάπτιση) και μάρτυρες στον ιερό γάμο μπορούν να επιλεγούν από τα μέλη της αδελφής Εκκλησίας. [4]

Αυτές οι αποφάσεις έρχονται σε αντίθεση με τις Δ’, Ε’, ΣΤ’ και Ζ’ Οικουμενικές Συνόδους και επιτρέπουν το κοινό ποτήριο και το συλλείτουργο με τους «Σύριους Ορθοδόξους» που εξακολουθούν να πρεσβεύουν την αίρεση του Σεβήρου και του Διοσκόρου και απορρίπτουν τη Σύνοδο της Χαλκηδόνας. 

Εσείς, Σεβασμιώτατε, καταδικάζετε και αναθεματίζετε μαζί μας αυτές τις συνοδικές αποφάσεις, σύμφωνα με τις Δ’, Ε’, ΣΤ’ και Ζ’ Οικουμενικές Συνόδους;

Θα θέλαμε ταπεινά να αναφέρουμε ότι αυτή η συνοδική συμφωνία του 1991 καταδικάστηκε και από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Γεωργίας το 1998.

Σεβασμιώτατε,

Η γραπτή απάντηση στην ανοιχτή αυτή επιστολή θα είναι μια πολύ σημαντική ομολογία πίστεως εκ μέρους σας, ιδιαίτερα σε αυτούς τους καιρούς του  οικουμενισμού και της αποστασίας, και θα δημοσιευθεί σε όλα τα κύρια διεθνή Ορθόδοξα ΜΜΕ προς χαράν της Οικουμενικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Θα θέλαμε ακόμα να σας ενημερώσουμε ότι έχουμε επίσης γράψει ανοιχτή επιστολή προς τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιωάννη Ι’ και την Ιερά Σύνοδο, την οποία επισυνάπτουμε με την παρούσα.

Ο εν Χριστώ αδελφός μας, ο π. Πάτρικ (Ράμσεϊ), έγραψε επίσης μια συμπληρωματική επιστολή στην ανοιχτή επιστολή μας προς τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιωάννη Ι’ και την Ιερά Σύνοδο.

Αναμένουμε με ανυπομονησία την απάντησή σας στη παρούσα ανοιχτή επιστολή.

Ασπαζόμεθα την Τιμίαν Δεξιάν Σας και ζητούμεν τις προσευχές Σας,

Με όλη την εν Χριστώ αγάπη,

Πρ. Ματθαίος (Ιόν-Βαλεντίν) Βουλκανέσκου

Ακολουθούν υπογραφές ενοριτών μου

Συνημμένο: Ανοιχτή Επιστολή προς τον Πατριάρχη Ιωάννη Ι’ και την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Αντιοχείας

[1] πρ. Ιωάννης Ρωμανίδης, Η θρησκεία είναι νευροβιολογική ασθένεια, η δε Ορθοδοξία η θεραπεία της, κ. 2.4.

[2] Α’ Επιστολή προς Κορινθίους 16, 22.

[3] Πρ. Ματθαίος Βουλκανέσκου, Η Κυριακή της Ορθοδοξίας 2023.

[4] Greek Orthodox Patriarchate of Antioch and All the East, Statement of the Orthodox Church of Antioch on the Relations between the Eastern and Syrian ‘Orthodox’ Churches

[5]  Pr. Peter Heers, The 1998 Synodical Decision of the Orthodox Church of Georgia on the Chambesy and Balamand Agreements.

Βιβλιογραφία

1. Brianchaninov, Ignatius, Saint. Predică la Duminica Ortodoxiei [Homily on the Sunday of Orthodoxy] (in Romanian). accessed 25 Nov. 2023. <http://www.credo.ro/predica-Duminica-Ortodoxiei-Sfantul-Ignatie-Brianceaninov.php>.
2. Greek Orthodox Patriarchate of Antioch and All the East. Statement of the Orthodox Church of Antioch on the Relations between the Eastern and Syrian ‘Orthodox’ Churches, 12 Nov 1991. accessed 28 Oct. 2023. <https://orthodoxjointcommission.wordpress.com/2014/06/27/statement-of-the-orthodox-church-of-antioch-on-the-relations-between-the-eastern-and-syrian-orthodox-churches/>.
3. Heers, Peter, Protopresbyter. The 1998 Synodical Decision of the Orthodox Church of Georgia on the Chambesy and Balamand Agreements. 24 Nov. 2016, accessed 26 Oct. 2023. <https://www.orthodoxethos.com/post/the-1998-synodical-decision-of-the-orthodox-church-of-georgia-on-the-chambessy-and-balamand-agreemen>.
4. Romanides, John, Protopresbyter. Ἡ θρησκεία εἶναι νευροβιολογική ἀσθένεια˙ ἡ δέ Ὀρθοδοξία ἡ θεραπεία της [Religion is a neurobiological disease and Orthodoxy is its cure] (in Greek), 1966. accessed 24 Nov. 2023. <https://www.greekorthodoxchurch.org/cure_gr.html>.
5. Vulcanescu, Matthew, Protopresbyter. The Sunday of Orthodoxy 2023, 5 Mar. 2023. accessed 25 Oct. 2023. <https://orthodoxchurchliverpool.co.uk/2023/03/05/the-sunday-of-ortodoxy-2023/>.